Około połowy specjalistek i specjalistów IT badanych przez the:protocol uważa, że ekologia cyfrowa powinna być odpowiedzialnością przede wszystkim branży nowych technologii. To w końcu ona w największym stopniu kształtuje sposoby korzystania z urządzeń czy rozwiązań cyfrowych. 51% badanych sądzi, że ekologia cyfrowa i cyfrowy ślad węglowy wpłyną w najbliższych latach na zmiany w branży IT. Co to właściwie oznacza konkretnie? I czy sami badani potrafią sprecyzować, jakich zmian oczekują? Raport the:protocol pokazuje, że nie ma tu prostych odpowiedzi.
Najważniejsze dane:
- Przeciętny użytkownik lub użytkowniczka poczty mailowej w Polsce wytwarza około 10 kg CO2e rocznie (ekwiwalent dwutlenku węgla), wysyłając tylko i wyłącznie maile.
- Zaledwie 16% badanych przez theprotocol.it korzysta w swoich firmach z serwerowni zasilanych energią odnawialną i ma wiedzę o praktycznym ograniczaniu przez pracodawcę śladu węglowego serwerów.
- 86% respondentek i respondentów pracujących w IT ocenia rozwiązania chmurowe jako najlepiej wpływające na środowisko.
- 84% ocen pozytywnych lub neutralnych otrzymał także internet rzeczy oraz technologie wspierające AI i machine learning (82%).
Ślad węglowy energii elektrycznej to nie są tanie rzeczy
Wykonana przez organizację Plan Be Eco analiza na potrzeby raportu „Cyfrowy ślad technologii” pokazuje, że ślad węglowy energii elektrycznej wyprodukowanej w Polsce jest o wiele wyższy, niż w innych krajach Unii Europejskiej. Wynika to m. in. ze znaczącego udziału węgla w produkcji energii. Gdyby osoby wypowiadające się w badaniu the:protocol mieszkały we Francji, ich cyfrowy ślad węglowy (przy założeniu identycznego kosztu środowiskowego produkcji oraz aktywności cyfrowych) wyniósłby 1,8 tony CO2e (ekwiwalent dwutlenku węgla). To aż o 800 kg mniej na osobę, niż w Polsce.
Znaczącą część śladu węglowego generuje także użytkowanie sieci. Każdy przesłany e-mail kosztuje co najmniej 4 g CO2e. Tymczasem według badań przeprowadzonych przez firmę home.pl, jedna osoba korzystająca ze skrzynki wysyła i odbiera rocznie ponad 2,5 tys. wiadomości mailowych. Bazując na tych danych, możemy przypuszczać, że przeciętna użytkowniczka lub użytkownik skrzynki mailowej wytwarza około 10 kg CO2e rocznie. A to tylko koszt komunikacji mailowej. Ogromne znaczenie ma też czas, jaki poświęcamy na aktywności online. Osoby ankietowane w raporcie „Cyfrowy ślad węglowy” spędzały dziennie średnio 9 godzin 38 minut online na takich aktywnościach, jak korzystanie ze specjalistycznego oprogramowania, poszukiwanie w sieci informacji związanych z pracą, przeglądanie stron internetowych, zakupy online czy używanie mediów społecznościowych.
Oczekiwania kontra faktyczna wiedza
Ponad połowa badanych przez the:protocol pracowniczek i pracowników IT spodziewa się, że w najbliższych latach firmy technologiczne będą w imię ekologii zmieniać swoje metody postępowania i technologie. Wzrasta oczekiwanie, że firmy wyjdą z etapu deklaracji i zaczną działać. Autorki i autorzy badania sprawdzili, czy pytane osoby rozpoznają dziesięć różnych terminów związanych z ekologią cyfrową oraz czy je rozumieją. W przypadku większości pojęć rozpoznaje je zdecydowana większość pytanych. Zdefiniować pojęcia potrafi mniejszość – w żadnym przypadku nie występuje sytuacja, w której dany termin potrafi opisać więcej, niż połowa osób pracujących w branży nowych technologii.
Największą rozpoznawalnością cieszyły się pojęcia: zrównoważony rozwój, odpowiedzialna gospodarka danymi oraz serwerownie zasilane energią odnawialną. Na drugim końcu skali, jako najsłabiej znane i definiowane, znalazły się: odpowiedzialny UX, ekologiczne programowanie i „zielony” hosting.
Inny wynik badania jest zaskakujący w kontekście deklarowanego przez badanych oczekiwania, że firmy będą modyfikować swoje działania m. in. w obszarze Big Data. Zaledwie kilkanaście procent respondentek i respondentów spotkało się w swoich firmach z takimi zjawiskami, jak serwerownie zasilane energią odnawialną (16%) oraz odnoszenie się do śladu cyfrowego serwerów (15%).
Około 75% śladu węglowego w IT nie pochodzi z użytkowania operacyjnego, ale z produkcji i dostarczania sprzętu. Jedynie 25% dwutlenku węgla jest generowane przez sprzęt używany na co dzień w pracy. Estońskie Ministerstwo Gospodarki i Komunikacji oraz Urząd ds. Systemów Informacyjnych (RIA) przeprowadziły w połowie 2022 analizę „Ślad węglowy estońskich usług cyfrowych”. Wynika z niej m.in., że na przykład korzystanie z laptopa Dell Latitude 5420 przez cztery lata generuje około 72–96 kg CO2, podczas gdy jego produkcja kosztuje środowisko 309 kg CO2.
Technologie i ekologia oczami specjalistów IT
Jakiego konkretnego wpływu technologii na środowisko dopatrują się w różnych obszarach pracowniczki i pracownicy IT? Raport the:protocol przebadał ok. 300 osób pracujących w branży tech. Autorki i autorzy badania chcieli sprawdzić, na ile obszar etyki ekologicznej będzie niebawem jednym z czynników wpływających na decyzje o wyborze miejsca pracy. Wnioski? 6 na 10 specjalistek i specjalistów IT przyznaje, że chętniej aplikowaliby na ofertę firmy, która ma długofalową strategię ograniczania negatywnego wpływu na środowisko. Co więcej, 46% spodziewa się, że kwestie ekologii cyfrowej w najbliższych latach coraz mocniej będą wpływać na podejście kandydatek i kandydatów IT do ofert zatrudnienia.
Jako najlepiej wpływające na klimat postrzegane są rozwiązania chmurowe. Pozytywną lub neutralną ocenę pod tym kątem wystawia im 86% respondentek i respondentów pracujących w IT. Na kolejnych miejscach znalazły się: internet rzeczy (84% ocen pozytywnych lub neutralnych) oraz technologie wspierające AI i machine learning (82%).
– Firmy poszukujące nowoczesnych rozwiązań z zakresu cyberbezpieczeństwa coraz częściej wybierają technologie chmurowe. Rozmawiając z nimi, widzimy wyraźnie, że motywowane jest to nie tylko efektywnością kosztową. Coraz częściej firmy świadome są także tego, że rozwiązania cloudowe pozwalają na wykorzystanie zasobów IT w sposób bardziej zrównoważony i ekologiczny. Staje się to ważnym argumentem przy podejmowaniu decyzji o wyborze konkretnych rozwiązań – to wyraźna tendencja. Dzięki technologiom chmurowym firmy i organizacje mogą korzystać z infrastruktury IT bez konieczności utrzymywania jej u siebie, co pozwala nie tylko na zmniejszenie zapotrzebowania na energię, ale i redukcję emisji dwutlenku węgla. Przeniesienie części cyber-zabezpieczeń do chmury umożliwia także skalowanie usług w zależności od aktualnego zapotrzebowania, wpisując się zdecydowanie w kierunek bardziej zrównoważonego wykorzystywania zasobów. Bardzo dobrą informacją są także konkretne dane the:protocol, pokazujące jak wygląda świadomość tego tematu wśród pracowników sektora technologicznego. Cieszy fakt, że aż 86 proc. badanych pracujących w branży IT zdaje sobie sprawę z pozytywnego lub co najmniej neutralnego wpływu technologii chmurowych na środowisko – ocenia Paweł Jurek, Dyrektor działu rozwoju biznesu, DAGMA Bezpieczeństwo IT.
A które obszary świata technologii są najczęściej postrzegane jako negatywnie wpływające na środowisko? Pod tym względem dominują zdecydowanie kopalnie kryptowalut i technologia blockchain, uznawane za szkodliwe dla środowiska przez aż 41% badanych. Być może wpływ ma na to brak zrównoważonego podejścia biznesu do wykorzystania tych zasobów. Według analizy naukowców z Uniwersytetu Cambridge najpopularniejszy Bitcoin odpowiada za zużycie energii plasujące go wśród 30 największych konsumentów energii elektrycznej na świecie. Kluczowym powodem tej sytuacji jest energetyczny koszt transakcji – jedna operacja może generować zużycie porównywalne do tego tworzonego przez gospodarstwo domowe w ciągu 75 dni. Zestawienie kosztu ekologicznego i cyfrowego kryptowalut na pewno wzmacnia negatywną ocenę tej technologii.
Jeden z współtwórców dużej polskiej firmy technologicznej z Krakowa, Codete, zwraca uwagę, że z ekologia (w tym jej aspekt cyfrowy) może być naturalnym elementem kultury organizacyjnej, zwłaszcza kiedy w pracowniczkach i pracownikach jest silna potrzeba sprawczości.
– Temat ekologii cyfrowej towarzyszy nam w Codete już od dłuższego czasu. Zdajemy sobie sprawę, że nawet pozornie małe kroki stawiane przez nas w kierunku eko-rozwiązań mają znaczenie. Jako firma IT kładziemy też duży nacisk na kwestie cyberbezpieczeństwa. Bardzo ważne jest dla nas przestrzeganie zasad i zaleceń dotyczących przetwarzania i przechowywania danych osobowych, a to wpływa pozytywnie również na ograniczenie śladu cyfrowego. Oprócz aktywności zawodowych, zachęcamy pracowników do skrócenia czasu spędzanego w sieci na rzecz aktywności outdoorowych – poprzez grywalizację czy wyzwania sportowe. W tym przypadku znaczenie ma jeszcze jeden aspekt: każdorazowo, zwycięzca danego wyzwania może zdecydować, na jaką organizację przekazane zostaną pieniądze zebrane podczas wspólnych spacerów czy rywalizacji rowerowej. W 2021 roku w ramach sportowego wyzwania „Codete Sport Challenge” pokonaliśmy wspólnie 12 051,97 km, a rok później, pod hasłem “Walk for Ukraine” przeszliśmy 8.544,499 kroków. Inicjatywy te pozwoliły nam zebrać kilka tysięcy złotych i w ten sposób przyczynić się m.in. do zalesienia obszaru wybranego przez jedną z warszawskich fundacji. Wierzę, że w ten sposób możemy mieć realny wpływ na to, w jakim świecie żyjemy i jaką rzeczywistość wspólnie tworzymy – mówi Artur Olechowski, Managing Director w Codete Global.
10 kroków, by zmniejszyć swój cyfrowy ślad węglowy
Chociaż to działanie w skali jest realnie potrzebne, by zmniejszyć koszt, jaki w wyniku rozwoju technologii ponosi środowisko naturalne, presja oddolna będzie miała zawsze ogromnie znaczenie. Wyłaniająca się z badania the:protocol potrzeba działania, którą przejawia grupa specjalistek i specjalistów IT, jest coraz silniejsza. Czy wybory jednostkowe mogą mieć znaczenie? Na pewno wpływają na postawy, a te – zsumowane – stają się widoczne i łatwiej się rozprzestrzeniają. Co możemy zrobić w obrębie naszych osobistych decyzji?
- Ogranicz korzystanie z urządzeń elektronicznych, kiedy nie jest to niezbędne: wyłączaj telewizor, kiedy wychodzisz z pokoju na dłużej oraz wyłączaj monitor komputera, kiedy robisz sobie przerwę od pracy. Ogranicz też stosowanie trybu stand-by w przypadku konsoli.2. Korzystaj z trybu oszczędzania energii w laptopie czy smartfonie. Wydłuży to czas pracy baterii i zmniejszy częstotliwość ładowania. Pamiętaj też, aby odłączać ładowarki od prądu po zakończonym ładowaniu.
- Dbaj o swój sprzęt elektroniczny. Niech służy możliwie jak najdłużej, w razie potrzeby – naprawiaj i wymieniaj części. Zgodnie z right to repair, obowiązującym od 2021 roku, producent musi zapewnić części wymienne sprzętu do 10 lat od zakończenia jego produkcji. Zużyty sprzęt oddaj do recyklingu.
- Zamień rozmowy wideo na audio, jeżeli to możliwe. Niektóre ze spotkań nie wymagają podglądu z kamery przez cały czas ich trwania. Ograniczysz w ten sposób ślad węglowy wynikający z transferu danych.
- Rób regularne porządki w swoich wirtualnych zasobach. Usuwaj niepotrzebne wiadomości, duplikaty zdjęć, nieudane nagrania video. Im więcej plików przechowujemy, tym większy ślad węglowy po sobie zostawiamy.
- Wybieraj ekologicznych dostawców usług. Niektóre firmy dostarczające rozwiązania chmurowe zadbały o redukcję i kompensację śladu węglowego, więc korzystanie z ich zasobów będzie mniejszym obciążeniem dla środowiska. Wpłynie też na presję oddolną odnośnie rozpowszechnienia takich rozwiązań u konkurencji.
- Wyszukuj z głową. Zamiast ponownie wyszukiwać to samo hasło, zapisz stronę w zakładkach i korzystaj z niej.
- Ogranicz czas na bezcelowe przeglądanie social mediów. Oprócz ograniczenia użycia Internetu pociągnie to za sobą szereg innych korzyści, jak na przykład więcej wolnego czasu.
- Anuluj subskrypcję newsletterów, których nie czytasz. Każdy wysłany do Ciebie email to kilka gramów CO2.
- Wyłącz automatyczne odtwarzanie video w swojej przeglądarce i aplikacjach. Dzięki temu dane zostaną przesłane dopiero wtedy, kiedy zdecydujesz się na obejrzenie filmu, a nie tuż po załadowaniu strony.
Zostaw komentarz