Debata: 3 lata ustawy o PPP

27 lutego przyszłego roku miną 3 lata od wejścia w życie znowelizowanej wersji ustawy o PPP (Partnerstwa Publiczno-Prywatnego). 3 lata to tyle, ile zazwyczaj trwa realizacja dużej inwestycji infrastrukturalnej w Polsce. Jest to więc dobry moment na analizę skuteczności nowych regulacji.

Stanowisko TK Telekom w sprawie systemu Partnerstwa Publiczno-Prywatnego:

Od lewej MACIEJ DOBIESZEWSKI – DEP. REGULACJI GOSPODARCZYCH W MIN. GOSP, MIECZYSŁAW BĄK ZASTĘPCA SEKR. GEN. KIG, ANDRZEJ PANASIUK PREZES TK Telekom, LECH WITECKI – GENERALNY DYREKTOR GENERALNY DYREKTOR DRÓG KRAJOWYCH I AUTOSTRAD, BARTOSZ KORBUS – DYR. DS. STRATEGII I ROZWOJU INSTYTUTU PPP

Korzyści Partnerstwa Publiczno-Prywatnego od dawna są doceniane w wielu krajach świata. W Europie w liczbie inwestycji realizowanych w systemie PPP przoduje Wielka Brytania, w czołówce jest także Hiszpania, Portugalia, Francja, Niemcy, Włochy. Polska w tej dziedzinie wciąż stawia pierwsze, nieśmiałe kroki i ten początkowy etap nie chce ustąpić miejsca licznym i zdecydowanym przedsięwzięciom. Dla porównania: Wielka Brytania zrealizowała w latach 2000-2009 ok. 53 proc. Wszystkich europejskich inwestycji w ramach PPP, Hiszpania 11 proc., Niemcy 5 proc., a Polska jedynie 1,7 proc.

W 2009 r. ogłoszono w naszym kraju 32 postępowania realizowane we współpracy podmiotów publicznych z przedsiębiorstwami (przy czym 29 z nich było prowadzonych w trybie ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi, a 3 w trybie ustawy Prawo Zamówień Publicznych), w 2010 r. było ich 51 (45 koncesji i 6 w ramach PZP), a do końca września 2011 r. 24 (22 koncesje i 2 w ramach PZP). W sumie w tym okresie ogłoszono 107 postępowań o zawarcie umowy PPP i podpisano 18 umów, z czego tylko 6 w trybie ustawy o PPP. Całkowita wartość podpisanych umów wynosi ok. 625 mln zł netto.

Większość projektów jest zgłaszana przez jednostki samorządu terytorialnego. Buduje się w ten sposób boiska, szkoły, placówki zdrowia, drogi, parkingi, infrastrukturę energetyczną itp. PPP stwarza znakomite warunki do budowy szerokopasmowych sieci internetowych. Partner prywatny może wybudować i eksploatować sieć telekomunikacyjną lub zarządzać i utrzymywać już istniejącą infrastrukturę. Budowę sieci partner finansować może ze środków własnych, pożyczonych lub z dotacji UE. Wynagrodzenie będzie uzyskiwał ze świadczenia usług na rzecz operatorów dostępowych oraz z udostępniania sieci telekomunikacyjnej innym przedsiębiorcom telekomunikacyjnym. Partner prywatny wybierany będzie w trybie ustawy o koncesjach lub PZP.

Przyspieszeniu budowy sieci światłowodowych w Polsce sprzyja także ustawa z 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju sieci i usług telekomunikacyjnych, zwana „Megaustawą”. Zgodnie z jej założeniami, czynnikiem napędzającym rozwój sieci szerokopasmowych ma być powierzenie samorządom roli inwestora na rynku telekomunikacyjnym zarówno na etapie budowania sieci, jak świadczenia usług telekomunikacyjnych. Wobec zacofania Polski pod względem dostępu obywateli i instytucji do usług szerokopasmowego Internetu, szybkiego rozwoju technologii i ambitnych planów UE wyrażonych w Europejskiej Agendzie Cyfrowej, rozwój sieci dużych przepustowości w Polsce jest nieuchronny. Niewystarczające zasoby kapitałowe i problemy sektora finansów publicznych będą skłaniać samorządy do sięgania po zewnętrzne finansowanie inwestycji telekomunikacyjnych. PPP w tym świetle jest optymalnym rozwiązaniem, ubranym w przejrzyste ramy prawne.

Tam, gdzie Partnerstwo Publiczno-Prywatne jest realizowane, inwestycje powstają szybciej, a ich koszty są racjonalnie skalkulowane. Polska gospodarka potrzebuje Partnerstwa Publiczno-Prywatnego.

System PPP umożliwia:

• realizowanie projektów w sytuacji ograniczonej dostępności kapitału publicznego,
• ograniczenie całkowitych kosztów danego projektu,
• lepszą alokację ryzyka,
• zwiększoną efektywność procesu wdrażania i zarządzania projektem,
• wyższą jakość usług publicznych,
• generowanie dodatkowych przychodów,
• poprawę działania administracji publicznej,
• wprowadzenie mechanizmów konkurencji do procesu świadczenia usług publicznych,
• sprawniejszą realizację zwłaszcza dużych inwestycji infrastrukturalnych.

Znowelizowana ustawa o PPP była powszechnie chwalona przez przedsiębiorców i ekspertów. Ustawa usunęła największe bariery rozwoju tego typu inwestycji. Widać więc, że sama ustawa nie wystarcza. Do tego, by przedsięwzięcia PPP przyjęły się i rozwinęły w Polsce potrzebne są m.in.:

• spójna, państwowa strategia wdrażania i upowszechniania PPP,
• dobrze opracowana i powszechnie dostępna informacja na temat procedur, korzyści i ryzyk,
• szkolenia przedstawicieli administracji publicznej – szczególnie samorządowej,
• dobrze pojęta odwaga urzędników decydujących o przedsięwzięciach publicznych,
• promowanie przykładów dobrych praktyk.

Upowszechnianie Partnerstwa Publiczno-Prywatnego jest konieczne dla gospodarczego i społecznego rozwoju kraju. Intensywne zasilanie polskiej gospodarki przez programy UE stwarza z jednej strony szansę (europejskie know-how, precyzyjnie określone kalendarze inwestycji, transparentność procesów przetargowych i koncesyjnych), a z drugiej pozytywną presję (liczba i skala przedsięwzięć oraz restrykcyjne terminy wymagają kreatywnego działania urzędników i poszukiwania racjonalnych rozwiązań). Dodatkowo rozwijaniu PPP sprzyja kryzys: rosnące długi samorządów i Skarbu Państwa ograniczają ich zdolność finansowania inwestycji.

Nowoczesna administracja musi używać nowoczesnych metod zarządzania opartych na analizie efektywności, jakości i konkurencyjności. Administracja w obliczu kryzysu musi poszukiwać sposobów obniżania kosztów bez szkody dla jakości jej działania. Odpowiedzią na tę konieczność jest realizowanie przedsięwzięć publicznych w systemie Partnerstwa Publiczno-Prywatnego.

Ewa Poślednik
Kierownik Wydziału Komunikacji Korporacyjnej Pion Wsparcia Biuro Zarządu TK Telekom