Procesy usprawniające skuteczne zdobywanie wiedzy i badania naukowe są ogromnym wyzwaniem dla polskich przedsiębiorstw. Instytucje wspierające innowacyjny biznes poprzez skrzyżowanie nauki i biznesu są bez wątpienia jednym z kluczowych czynników decydujących o sukcesie gospodarki. Parki technologiczne i ośrodki innowacji – bo o nich mowa – działają jak swoisty pomost, ułatwiający komunikację pomiędzy światem biznesu a nauki. Jak wygląda sytuacja sektora dzisiaj i jaka czeka go przyszłość?

Zróżnicowanie i specjalizacje ośrodków innowacji

Marzena Mażewska, Prezes Zarządu SOOIP
Marzena Mażewska, Prezes Zarządu SOOIP

Parki naukowo-technologiczne – pomimo podobnej misji, zakresu i form działania – znacząco różnią się od siebie. Praktycznie każdy z nich ma indywidualny charakter, wynikający z regionalnych uwarunkowań społecznych, kulturowych i ekonomicznych oraz dostępnych im czynników wzrostu. Podobnie jak i w innych krajach, w Polsce nie ma jednego uniwersalnego modelu parku, ani szablonu organizacyjnego gwarantującego sukces – komentuje Marzena Mażewska, Prezes Zarządu SOOIP.

Poszczególne inicjatywy odzwierciedlają specyfikę lokalnego środowiska naukowego i biznesu, typ regionalnej gospodarki, tradycje przemysłowe oraz kulturowe uwarunkowania. Istotnym czynnikiem mającym bezpośredni wpływ na tempo
i kierunki rozwoju parków i inkubatorów technologicznych są interesariusze.

Rozpiętość rodzajów działalności rezydentów jest bardzo szeroka i w większości wypadków trudno mówić o konkretnej specjalizacji danego parku. Chociaż zdarzają się wyjątki. Dobrym tego przykładem mogą być dwa krakowskie parki technologiczne: Life Science Park i Krakowski Park Technologiczny. Parki i inkubatory technologiczne wykazują dużą elastyczność w stosunku do zgłaszających się firm, przyjmując jako główne kryterium innowacyjność i potencjał rozwojowy zgłaszanych projektów. Warto również zwrócić uwagę na to, że ośrodki te stale rozwijają się i unowocześniają swoją ofertę wychodząc naprzeciw zapotrzebowaniu swoich klientów zarówno w obszarze infrastrukturalnym jak i merytorycznym. Już prawie 65% parków dysponuje wyposażeniem laboratoryjnym odpowiadającym profilowi ich klientów i zapotrzebowaniu regionu. Coraz efektywniej wchodzą na rynek usług badawczych i proinnowacyjnych.

IT dominuje w innowacjach

Pozyskiwanie innowacyjnych podmiotów w głównej mierze zależy od lokalizacji i potencjału rynku. Niezwykle istotny jest również pomysł na funkcjonowanie ośrodka, mobilizacja zespołu i wsparcie otoczenia. Te ośrodki, którym udało się uzyskać optymalną kompozycję ww. czynników mają w tym zakresie najlepsze rezultaty.

Obecnie wśród podmiotów działających w ramach ośrodków innowacji dominują firmy z sektora IT. Kadra IT jest doceniania i potrzebna na całym świecie, a poziom oferowanych przez nich usług, nie odbiega od tych serwowanych na zachodzie.

Najwięcej, bo aż 47% innowacyjnych firm prowadzi działalność związaną z oprogramowaniem i doradztwem w zakresie informatyki oraz działalnością powiązaną. Na drugim miejscu są badania i rozwój 17% podmiotów. Natomiast najmniej, bo zaledwie 0,17% innowacyjnych firm, zajmuje się produkcją statków i łodzi oraz statków powietrznych, statków kosmicznych i podobnych maszyn.

Nauka dla biznesu, biznes dla nauki. Polska stawia na startupy

W ostatnich latach aktywność parków naukowo – technologicznych w zakresie współpracy ze sferą nauki uległa znacznemu zwiększeniu. Większe ośrodki tworzą własne działy transferu technologii ściśle współpracujące z wybranymi uczelniami, włączając się tym samym w procesy komercjalizacyjne.


Podstawowym zadaniem parków jest stwarzanie warunków do efektywnego transferu technologii i stymulowania rozwoju innowacyjnych przedsiębiorstw
– mówi Mateusz Nowak, fundator MIT Enterprise Forum (Fundacja Przedsiębiorczości Technologicznej). Ich aktywność wykracza poza zwykłe zarządzanie nieruchomością i obejmuje cały szereg usług dodatkowych świadczonych klientom wraz z działaniami stymulującymi i integrującymi środowiska nauki, biznesu i administracji publicznej – dodaje Nowak.

Powodzenie tych przedsięwzięć w głównej mierze zależy od publicznego wsparcia, rozwoju kadry naukowej oraz skonstruowania długofalowej strategii zarządzania innowacjami w Polsce. Młodzi twórcy często napotykają na trudności z dotarciem do inwestorów i pozyskaniem finansowania na realizację projektu. Naprzeciw ich potrzebom wychodzi Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego NCBR, PZU SA i PZU TFI, które w marcu podpisały list intencyjny w sprawie nawiązania współpracy nad komercjalizacją wyników badań naukowych. Jest to pierwszy krok do powstania funduszu, wspierającego młodych przedsiębiorców i najbardziej innowacyjne projekty .

PKO Bank Polski wspiera startupy i wdraża innowacje

O tym, że biznes i nauka w Polsce współpracują ze sobą coraz intensywniej, świadczy także wsparcie jakiego PKO Bank Polski, największy bank w Polsce, udziela MIT Enterprise Forum Poland, programowi akceleracyjnemu skierowanemu do startupów technologicznych,. Bank jest Głównym Partnerem inicjatywy, która funkcjonując jako naturalny inkubator nowatorskich rozwiązań technologicznych, umożliwia komercjalizację technologii oraz wspiera innowacyjności polskiej gospodarki.

O tym, że PKO Bank Polski jest otwarty na nieszablonowe rozwiązania proponowane przez młodych naukowców i przedsiębiorców, świadczą również liczne innowacyjne projekty polegające zarówno na wspieraniu rozwoju technologii opracowywanych przez inne podmioty, jak i efektywne wdrażanie własnych innowacji. Wśród tych pierwszych można m.in. wymienić rozpoczęcie intensywnej współpracy z Politechniką Gdańską nad kompleksowym rozwiązaniem biometrycznym. Czołowym przykładem własnej innowacji jest natomiast aplikacja IKO i zbudowany w oparciu o nią system płatności mobilnych BLIK. Sukces dwóch ostatnich rozwiązań przekroczył już granice Polski. W ubiegłym roku projekt „Od IKO do BLIKA” zdobył prestiżową nagrodę EFMA w kategorii najlepsza innowacja w płatnościach na świecie.

Przyszłość parków technologicznych w Polsce

Według danych weryfikujących aktywność parków technologicznych w Polsce w 2014 roku działało ponad 40 ośrodków innowacji. W nadchodzących latach kluczowym elementem będzie zdolność Parków do nawiązywania efektywnej współpracy zarówno z naukowcami jak młodymi technologicznymi firmami. O tym jaka przyszłość rysuje się przed polskimi parkami technologicznymi i jaką odgrywają rolę we wzmocnieniu regionalnej gospodarki będzie można podyskutować podczas konferencji Entrepreneurship support reinvented, która odbędzie się w dniach 17-19 maja 2016 w Warszawie. Wydarzenie to zostało objęte patronatem honorowym Ministerstwa Rozwoju oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego
i poświęcone jest parkom technologicznym w Polsce oraz aspektom związanym z dynamicznym rozwojem firm technologicznych przy wsparciu ośrodków innowacji.

* * *

O badaniu SOOiPP
Badanie przeprowadzone zostało w ramach działalności statutowej Stowarzyszenia Organizatorów Ośrodków Innowacji i Przedsiębiorczości w Polsce we współpracy z parkami i inkubatorami technologicznymi. Jest ono częścią własnego projektu SOOIP i polega na monitorowaniu struktury i aktywności rezydentów parków i inkubatorów technologicznych. Analiza uwzględniała stały obszar badawczy dotyczący danych bazowych o firmach korzystających z usług ośrodków innowacji oraz ankietowej zmiennej. Na potrzeby opracowania „Ośrodki Innowacji i Przedsiębiorczości w Polsce – raport 2015” przebadano i zebrano wiedzę na temat 1212 firm parkowych i 103 firm w inkubatorach technologicznych ze szczególnym naciskiem na zdiagnozowanie wybranych aspektów związanych z funkcjonowaniem tych firm i ich zapotrzebowaniem na usługi proinnowacyjne.

źródło: SOOiPP