3D w kieszeni

3D w kieszeni.

Technologia 3D wkracza z impetem do kin i domów. Promocyjne kanały nadające w technologii 3D (Orange Sport 3D, nSport 3D HD…) zyskują sporą popularność szczególnie w okresie, kiedy sport rządzi potrzebującym wrażeń kibicem. Cały medialny rynek zwąchał w technologii 3D możliwość zarobienia ogromnych pieniędzy wpajając klientom niepowtarzalność i siłę tego rozwiązania.

Prawda jest zgoła całkowicie inna, banalna i pokazuje tylko jeden aspekt tej sprawy: determinacje zrozpaczonych producentów sprzętu RTV, którzy nie spodziewali się tak niskiej sprzedaży telewizorów ready HD, Full HD. Warto przypomnieć, że od dwóch lat firmy, które już nic innego nie mogą wymyślić stosują cwaną metodę udoskonalenia swoich produktów dodając kolejne filtry i bijąc konkurencje liczbami 100Hz, 200Hz, 600Hz, które nijak nie maja się do jakości odbieranego programu.

Dzieje się tak z banalnych powodów, stacje telewizyjne, firmy marketingowe przystosowały się do nagrywania i nadawania swoich programów w technologii HD ( max 1920 x 1080p) i przejście na droższą i lepszą jakość przekazu w standardzie Ultra HD w tak krótkim czasie od premiery standardu Full HD było by zbyt kosztowne. Z tego względu kombinuje się, aby jak najdłużej sprzedawać telewizory, sprzęt profesjonalny kompatybilny z stara już dziś technologią.

Rozwiązanie bazujące na technologii 3D jest kompatybilne z Full HD i jednocześnie trzeba sprzedać klientowi „nowy” telewizor podrasowany modułem 3D, do którego musimy dokupić odtwarzacz Blueray i okulary migawkowe za bagatela kilka tysięcy złotych…

Firmy Sony, Samsung, Panasonic i kilka innych stwierdziło, że można w ten sposób utrzymać stare linie produkcyjne inwestując tylko w moduły 3D dodawane jako specyficzny bonus. Tak naprawdę okulary migawkowe są technologia, którą większość trzydziestolatków zna z lat 90-tych XX wieku. Jeśli pamiętacie programy typu Tutti Frutti w niemieckim RTL, lub filmy na SAT 1, możecie również skojarzyć okulary z dwoma odcieniami filtrów sprzedawane wysyłkowo w kilku polskich firmach. Tak, Tak to ta sama technologia poprawiona oczywiście technologicznie elektroniką, która w tamtych czasach była po prostu niedostępna.

Musimy zdać sobie sprawę, że okulary są dodatkową formą zarobku dla firm zajmujących się sprzedażą telewizorów, konsol do gier, odtwarzaczy Bluray etc. Tak naprawdę kilka firm amerykańskich i japońskich potrafi stworzyć telewizor wyświetlający obraz 3D bez potrzeby użytkowania okularów migawkowych. Minusem tej technologii, co nie spodobało się czołowym producentom sprzętu, jest konieczność zakupu całkowicie innego sprzętu do rejestracji materiału a więc kamer…Również technologia wyświetlania obrazu odbiega od tej, jaką obecnie proponują nam spece od TV. Pamiętajmy również, że tak naprawdę telewizje 3D wymyślono w 1908 roku ( za sprawą Braci Lumiere) i do jej oglądania nie były potrzebne żadne okulary!!! Jacque Fresco w latach 50 opracował projektor 3D na potrzeby stacji telewizyjnych jednak miał on mały feler: można było na niego patrzeć tylko z bliska.

Technologia migawkowa to połowiczny sukces technologii 3D, bowiem może wpływać negatywnie na zachowanie błędnika, może powodować zaburzenia wzroku i równowagi a nawet wymioty i bóle głowy.
Jakoś nigdzie nie zauważyłem tablic informacyjnych, które zawierają tego typu ostrzeżenia.
Pamiętajmy również o tym, że jedna para okularów dla kilkuosobowej rodziny to zdecydowanie za mało a jedna para okularów kosztuje minimum 450 złotych ( w zależności ododbiornika, który zakupimy).

Chwytem poniżej pasa można uznać fakt, iż James Cameron jest określany twórcą przełomowego filmu w historii kinematografii, bowiem nie on pierwszy zarejestrował materiał w technologii 3D, co najwyżej stworzył on film o specyficznym klimacie. Warto wspomnieć, że już w 2002 roku kilku polskich animatorów tworzyło trójwymiarowe kreacje w stylu Katedry : http://www.max3d.pl/film.php?id=9 .Jeśli poszukacie w Internecie wyszperacie mnóstwo filmów produkowanych na potrzeby telewizji w technologii 3D już dobrych kilkadziesiąt lat temu.

Co ciekawe nowe technologie powoli zagoszczą nie tylko w naszych salonach, ale również w naszych kieszeniach. I co ciekawe technologia zastosowana w urządzeniach mobilnych będzie zdecydowanie bardziej nowoczesna niż ta w salonie. Technologia 3D w urządzeniach mobilnych nie będzie wymagała stosowania jakichkolwiek okularów i każdy zauważy efekt trójwymiarowości. I co ciekawe również w telefonie obraz 2D będzie konwertowany do jakości 3D. Już dzisiaj Hitachi, Motorola czy Sega wprowadzają do swoich portfolio sprzęt oznaczony symboliką 3D.

I o ile na razie nie zdecyduje się kupić telewizora czy odtwarzacza Blueray w technologii pseudo 3D , tak zdecydowanie pokuszę się o kupno telefonu z trójwymiarowym interfejsem.
Jednym z pierwszych telefonów w technologii trójwymiarowej był telefon wyprodukowany na rynek Japoński przez firmę Hitachi, chodzi o model Wooo KeiTai H001.
Oczywiście telefony 3D nie różnią się funkcjonalnie od innych w sposobie obsługi czy funkcji, innowacyjność leży tylko po stronie wyświetlania obrazu, a tym samym musiano zastosować tutaj o wiele więcej pamięci RAM i bardzo silny procesor graficzny.

Telefon wyposażony jest w wyświetlacz 800 x 480 pixeli wytworzony w technologii IPS, posiada slot kart micro SD, aparat 5MPx, klienta usług VOD oraz tuner TV 1Seg, usługi telewizyjne są w czasie rzeczywistym przetwarzane w obraz 3D.

Interesujący jest fakt, iż,najciekawsze rozwiązania wprowadził Samsung, który wyprodukował wyświetlacz w technologii AMOLED przeznaczony początkowo dla telewizorów i laptopów, jednak tak jak już zauważyłem wcześniej, lobby producentów, stacji telewizyjnych nie zgodzi się na zmianę standardu wyświetlania TV, a więc Samsung musiał wycofać się na razie z zastosowaniem technologii AMOLED w telewizorach na rzecz telefonów komórkowych z interfejsem 3D.Samsung wprowadzając na rynek koreański model telefonu W960 AMOLED 3D, udostępnił komercyjnie dobrze wyposażony telefon (bluetooth 2.1, 3,2MPx, tuner TV, HSPA, TouchWiz 2.0…) z interfejsem 3D, który nie jest wyświetlany niestety w trybie ciągłym, lecz po włączeniu go spersonalizowanym przyciskiem.

Zastosowanie wyświetlania interfejsu jak i tez filmów w technologii trójwymiarowej na dość małym wyświetlaczu komórki jest średnio komfortowe, ale posiada kilka niewątpliwych zalet. Trójwymiarowy interfejs jest łatwiejszy w konfiguracji i porządkowaniu, dodatkowym atutem takiego rozwiązania jest jego wygląd. Kolejna zaletą jest dostęp do trójwymiarowych gier i programów edukacyjnych. Coraz większe wyświetlacze komórek i tabletów są zaproszeniem do tego typu ciekawych rozwiązań, trójwymiarowy interfejs na takim ekranie sprawdza się o wiele lepiej niż tradycyjny dwu wymiarowy, który co prawda jest równie czytelny, ale wymaga większej ilości operacji, aby dotrzeć do interesującej nas funkcji.

Kilka ciekawych rozwiązań 3D pokazał również LG stosując w swych telefonach trójwymiarowe pulpity w kształcie obracanego kwadratu, każda jego płaszczyzna jest samoistnym skonfigurowanym pulpitem o przedefiniowanych ustawieniach. Dotarcie do wybranych funkcji w takim interfejsie jest intuicyjne i szybkie.

Również firma Sharp zachęcona sukcesem technologii 3D zaprezentowała swój dotykowy wyświetlacz dla telefonów komórkowych, ekran ten ma pewne ograniczenia,aby dostrzec efekt 3D trzeba trzymać urządzenie w odległości 30 cm od oczu. Wymiar wyświetlacza w tej technologii nie może przekroczyć 7,5 centymetra. Ale jak twierdzą specjaliści Sharpa to pierwszy krok to stworzenia matryc na potrzeby rynku multimedialnego i telewizyjnego.

Sharp poszedł o krok dalej w rozwiązaniach dla urządzeń mobilnych i stworzył pierwszą na świecie miniaturowa kamerę rejestrują obraz dwoma obiektywami dla każdego oka oddzielnie. Na pewno nowa kamera tego typu znajdzie swoje miejsce w produktach Sharpa i Segi a także sięgną po nią inni producenci sprzętu spragnieni nowinek technologicznych.

Również Polacy maja wkład w rozwój mobilnej technologii 3D,w 2007 roku naukowcy z Uniwersytetu Szczecińskiego otrzymali specjalna dotacje 2,5 mln złotych na rozwój tej technologii, gotowe komercyjne rozwiązania maja pojawić się jeszcze w tym roku, oby tylko w polskich produktach! Znając jednak życie,technologia ta nie będzie miała w Polsce racji bytu z jednego powodu nie ma w Polsce producenta telefonów, który mógłby podołać wyprodukowaniu telefonu w oparciu o ten wyświetlacz. Rozumowanie jest proste wynaleźć, sprawdzić, sprzedać nie tylko licencje, ale i pomysł, aby inni przypisali sobie kolejny raz nasze osiągnięcia (warto przypomnieć, że kolorowy film do aparatów foto wynaleźli Polacy jednak fakt ten przypisuje się firmie działającej za nasza zachodnia granicą!).

Polacy również mają swój wielki wkład w inny projekt związany z technologią3D w telefonach komórkowych, chodzi mianowicie o fotografie 3D.Progam iPeachy 3D (http://www.ipeachy.com/) umożliwia wykonywanie zdjęć w technologii trójwymiarowej na iPhone i jest całkowicie darmowy: http://itunes.apple.com/pl/app/ipeachy-3d-camera/id370556192?mt=8.

iPeachy został zaprezentowany na targach Mobile Word Congress 2010 w Barcelonie, ta darmowa aplikacja umożliwia wykonanie i zapisanie zdjęcia 3D na urządzeniu a potem przesłaniu go tam gdzie tylko chcemy na maila, do portali społecznościowych… Niestety do oglądania zdjęcia będą nam potrzebne okulary. iPeachy pożyczyło pomysł generowania zdjęć trójwymiarowych z platformy do zarządzania komunikacją IntraOut, którą oferuje również polska firma, Edge Solutions.

Tak szybki rozwój techniki wprowadza swoisty wyścig zbrojeń, kto wyprodukuje najlepszy wyświetlacz, kto doda szybszy i wydajniejszy procesor, kto wprowadzi największą liczbę programów etc. Oczywiście my jako klienci powinniśmy się cieszyć, ale z drugiej strony przeciętny kowalski nie jest wstanie, co kilka miesięcy kupować nowego telefonu, a robi to pod wpływem reklamy niekiedy przesadzonej i pod wpływem nowych aplikacji, które stawiają przed urządzeniami mobilnymi coraz większe wymagania.

Jeśli jeszcze rok temu mówiliśmy o procesorach 200Mhz jako o przejawie szybkości telefonów komórkowych, to dzisiaj na nikim nie robi wrażenie wzmianka o procesorze 1,2 GHz Dual Core w telefonie, taki postęp technologiczny, który kiedyś wymuszał na rynku zwiększenie prędkości procesora o 100% w ciągu roku obecnie wymusza przyspieszenie rzędu kilkuset procent.

Rok temu nikt nie wspominał o technologii 3D jako o standardzie sprzętu domowego obecnie ten standard wchodzi do naszych kieszeni…Koniem pociągowym nowej technologii są gry i filmy, a także erotyki w 3D, a co za tym idzie również reklama.

Czy tego chcemy czy tez nie będziemy powoli zmuszeni pomyśleć o kupnie urządzeń do odbioru programów w trójwymiarze, ale tylko w momencie, w którym do oglądania nie będą już nam potrzebne okulary migawkowe, na chwilę obecną jest to, moim zdaniem, strata pieniędzy i kupowanie urządzeń po lekkim tuningu i w nienowej technologii.

Jak na razie jestem jak najbardziej za technologią 3D w wydaniu mobilnym, która od początku idzie właściwa droga rozwoju nie wymuszając na klientach inwestowania w półśrodki.

Wojciech dydymus Dydymski

Słownik:

Film 3D (film trójwymiarowy) – szereg technik, w których dzięki różnorodnej technologii uzyskuje się iluzję głębi ruchomych obrazów. Główną techniką pozwalającą na uzyskanie wrażenia głębi jest przedstawienie obserwatorowi dwóch różnych obrazów prawemu i lewemu oku. Pierwszym trójwymiarowym filmem przedstawionym publicznie był przyjazd pociągu na stację, zrealizowany przez Braci Lumière w 1903 roku, choć nie jest to potwierdzone.

Podstawowe techniki generowania obrazu stereograficznego, osobnego dla obojga oczu:

Obraz anaglificzny – kombinacja na jednej kartce, zdjęciu lub filmie dwóch obrazów – czerwonego i zielonego (lub niebieskiego), po założeniu odpowiednich okularów, do każdego oka nie dociera jeden z obrazów, przez co zachodzi iluzja trójwymiarowości.
Naprzemienna sekwencja klatek – Widzowi dostarczamy podwojoną ilość (zazwyczaj 48 zamiast 24, lub w telewizorach 120 zamiast 60) klatek na sekundę. Przeznaczone są na przemian dla lewego i prawego oka. Widz musi założyć specjalne okulary (tzw. LCD shutter glasses), które błyskawicznie odcinają i ponownie przepuszczają światło, tak by „dawkować” odpowiednie klatki do odpowiednich gałek ocznych. Okulary muszą być zasilane. Rozwiązanie to jest najpopularniejsze w grach komputerowych.

IMAX – technologia wykorzystująca polaryzację fali świetlnej. Obrazy z projektorów przechodzą przez polaryzatory (obrócone względem siebie o 90°). Okulary spełniają rolę analizatora przepuszczając jedynie obraz przeznaczony dla danego oka.

Projektory przestrzenne:

Ekrany obrotowe – Półprzezroczysta powierzchnia ekranu obraca się z wielką prędkością (ok. 600rpm), dzięki temu „w każdym” momencie w całym obrębie bryły wyświetlacza mamy ekran i możemy w całej objętości rysować obraz (m.in. na zasadzie monitora CRTlub projektora i zestawu luster). Eksperymentuje się również z obrotowymi wyświetlaczami LED. Obraz jest półprzezroczysty i zamknięty pod szkłem.
Ekrany wolumetryczne – Seria 20 ekranów typu „LCD shutter”. W danym momencie 19 ekranów przepuszcza całkowicie światło i tylko jeden działa jako zwykły ekran, na który rzucany jest od tyłu obraz. Daje to efekt 20 poziomów głębi. Firma LightSpace Technologies oferuje ekran Depth Cube 1024x768x20, co daje 15,3 miliona voxeli (przestrzennych odpowiedników pikseli). 100Hz (20Hz w przypadku 3D).
Laser Display – Niewielka bryłka specjalnego szkła służy jako ekran. Dwa lasery podczerwone (o nieznacznie różnej długości fali) pobudzają jony wewnątrz bryłki do świecenia, w punkcie, gdzie wiązki się krzyżują. W ten sposób krzyżując je w różnych punktach uzyskujemy trójwymiarowy obraz. Istnieją tylko eksperymentalne urządzenia, rozwiązanie to zupełnie się nie przyjęło. Prototypy rysowały obraz (również animowany) w sześcianie o krawędzi 1,5 cm.
Laser Plasma – Laser pracujący w podczerwieni emituje około 100 impulsów na sekundę, każdy o czasie trwania jednej nanosekundy. Dzięki soczewce cała wiązka skupia się w jednym punkcie, tworząc świecącą kulę plazmy. Obecnie urządzenie jest w stanie tworzyć obraz w objętości jednego metra sześciennego. Punkt skupienia wiązki jest regulowany przez soczewkę i dwa lustra.

Technologia IPS (In-Plane Switching) – ujrzała światło dzienne po raz pierwszy w roku 1996. Nazwa In-Plane Switchnig pochodzi od specyficznego zachowania ciekłych kryształów ułożonych w komórkach ekranu, które leżą zawsze w tej samej płaszczyźnie, zawsze równoległej do płaszczyzny ekranu.

AMOLED (ang. Active-Matrix Organic Light-Emitting Diode lub Advance Matrix OLED) – ulepszona wersja technologii OLED. Nie grubszy niż 1 mm wyświetlacz oferujący dobrą jakość obrazu i niewymagający podświetlania. Wyświetlacze typu AMOLED oferują taką samą jakość obrazu jak wyświetlacze OLED, ale w odróżnieniu od nich zużywają do działania mniej prądu. Głównym przeznaczeniem tych ekranów jest montaż w urządzeniach przenośnych (telefonach komórkowych np. Nokia N85, Samsung SPH-W2400, smartfonach np. Samsung Jet, odtwarzaczach multimedialnych np: Pentagram EON Slide-R i urządzeniach mobilnych).

Parametry