Cechą charakterystyczną rynku dostępu do Internetu była rosnąca popularność i zapotrzebowanie na tę usługę. Według stanu na koniec 2011 r. korzystało z niej ponad 10 mln użytkowników, blisko o 12% więcej niż w 2010 r. Przełożyło się to na penetrację na poziomie 74% w odniesieniu do gospodarstw domowych oraz 25,9% w przeliczeniu na 100 mieszkańców Polski.

Prawie 6,7 mln osób posiadało dostęp stacjonarny, natomiast ponad 3,3 mln zakupiło usługę mobilną. Spośród ponad miliona nowych odbiorców aż 52,2% zdecydowało się na korzystanie z modemów 2G/3G, które stały się najpopularniejszą technologią dostępową w Polsce.

Duża popularność mobilnego Internetu sprawiła, że Polska należała do krajów z najwyższym wskaźnikiem penetracji tą usługą (9 miejsce), przewyższając średnią unijną o 0,7 p.p.

Dostęp stacjonarny w Polsce nadal pozostaje na niższym poziomie niż w większości krajów europejskich. Penetracja usługą utrzymywała się o 10,8 p.p. poniżej średniej unijnej.

Usługi dostępu do Internetu realizowane są przede wszystkim poprzez modemy 2G/3G, łącza xDSL, modemy kablowe operatorów TVK, przewodowe sieci LAN-Ethernet oraz bezprzewodowe WLAN (Wykres 4). Największa liczba użytkowników posiadała dostęp mobilny, który stał się najbardziej popularną formą korzystania z usługi. Pozostałe technologie, w tym przede wszystkich CDMA, WiMax i FWA, wykorzystywane były przez ok. 2,7% odbiorców.

Podobnie jak w 2010 r. największą bazę klientów posiadała Telekomunikacja Polska. Kolejne miejsca zajmowali operatorzy sieci komórkowych, których łączne udziały na poziomie 40,5% świadczą o popularności usług mobilnych i jej rosnącej konkurencji wobec dostępu stacjonarnego. Największy wzrost w liczbie użytkowników odnotowała PTK Centertel (37,6%) oraz P4 (24,1%).

Udziały operatorów pod względem liczby użytkowników
Udziały operatorów pod względem liczby użytkowników

Wartość rynku mierzona wielkością przychodów z usług wyniosła blisko 4 mld zł2, co stanowiło niewielki spadek (1,8%) w porównaniu z 2010 r. Wynikał on przede wszystkich ze zmniejszenia wpływów z ofert na bazie łączy xDSL blisko o 10,7%. Przychody operatorów świadczących usługi w oparciu o pozostałe technologie dostępowe wzrosły, w przypadku WLAN było to aż 18,3%, natomiast w odniesieniu do modemów 2G/3G 10%

W strukturze przychodów nadal główną rolę odgrywają łącza xDSL, choć ich udziały z roku na rok maleją. Wynika to przede wszystkim ze wzrastającej konkurencyjności ofert operatorów TVK oraz sieci ruchomych.

Średni miesięczny przychód z abonenta usługi dostępu do Internetu (ARPU) wyniósł 33,1 zł, odnotowując tym samym spadek o blisko 12%. Podobnie jak w 2010 r., najwyższy wskaźnik ARPU był charakterystycznych dla usług LAN-Ethernet – 52,8 zł. Na stosunkowo wysokim poziomie utrzymywał się również średni przychód generowany miesięcznie przez użytkownika łączy xDSL – 44,3 zł oraz TVK – 39 zł.

Z usług na bazie łączy xDSL korzystało łącznie ok. 2,8 mln użytkowników, generując wpływy dla operatorów na poziomie 1,5 mln zł. W porównaniu z 2010 r. struktura rynku zasadniczo nie uległa zmianie. Największe udziały, zarówno pod względem liczby klientów, jak i wielkości przychodów, osiągnęła TP.

Ponad 1,96 mln użytkowników korzystało z usług dostępu do Internetu świadczonych przez operatorów TVK, blisko 0,16 mln więcej niż w 2010 r. Wartość rynku wzrosła o 0,6% do poziomu 0,92 mln zł. Rosnąca popularność technologii związana była z oferowanymi wysokimi przepływnościami po atrakcyjnej cenie, szczególnie w porównaniu z łączami xDSL.

Głównymi dostawcami usług było sześć spółek: UPC, Vectra, Multimedia Polska, Aster, Toya i Inea (Wykres 9). Największy wzrost liczby użytkowników odnotowała Vectra (18,4%), stając się tym samym drugim po UPC graczem na rynku.

W 2011 r. modemy 2G/3G stały się najbardziej popularną formą dostępu do Internetu, wyprzedzając dominujące dotychczas łącza xDSL. Liczba użytkowników wyniosła ponad 3,33 mln, co stanowiło wzrost o blisko 19,5%.

Mobilny dostęp świadczony był przede wszystkim przez czterech MNO, którzy łącznie posiadali 95,6% bazy klientów. Jednocześnie blisko czterokrotnie wzrosły udziały pozostałych operatorów (w tym przede wszystkim Cyfrowego Polsatu), co świadczy o ich rosnącej konkurencyjności wobec głównych dostawców.

Najwięcej użytkowników posiadał Polkomtel, udziały spółki z każdym rokiem jednak maleją, przede wszystkim na rzecz PTC i P4. Obaj operatorzy zwiększyli bazę swoich klientów odpowiednio o 32,5% (PTC) oraz 24,1% (P4).

Technologia WLAN i LAN-Ethernet wykorzystywana jest przede wszystkim przez lokalnych ISP świadczących usługi wąskiemu gronu odbiorców. Ich liczba oscylowała na poziomie ponad 8,5 tys., z czego blisko połowa posiadała mniej niż 100 klientów.

Z dostępu WLAN korzystało ponad 1 mln osób, czyli 37,7% więcej niż w 2010 r. Niemal połowa z nich (46,4%) była klientami PTK Centertel, udziały pozostałych operatorów nie przekraczały 1%.

LAN-Ethernet cieszył się mniejszą popularnością niż sieci bezprzewodowe. Łączna liczba użytkowników wyniosła 0,58 mln co stanowiło nieznaczny spadek w stosunku do 2010 r. (o 3,4%). Głównym dostawcą usługi była Internetia, udziały na poziomie powyżej 2% posiadały również MNI Telecom, Aster, Multimedia Polska oraz Grupa ONET.

Podobnie jak w Polsce, najpopularniejszą stacjonarną technologią dostępową w większości krajów Unii Europejskiej były łącza xDSL. W Czechach, Rumunii, Łotwie, Bułgarii, Słowacji i na Litwie najwyższy wskaźnik penetracji posiadały inne technologie dostępowe, w tym przede wszystkim LAN i WLAN. Na Węgrzech natomiast największy odsetek gospodarstw domowych korzysta z usług operatorów TVK.

Przeprowadzone na zlecenie UKE badania konsumenckie wykazały, że prędkość łącza stanowiła najważniejsze kryterium wyboru dostawcy usługi (56,9% wskazań), cena była zaś na drugim miejscu (54,7%).3 W odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie rosła liczba łączy o wysokich przepustowościach. Około 73,8% z nich charakteryzowało się prędkością równą lub wyższą niż 2Mb/s, czyli o 24,7 p.p. więcej niż w 2010 r. Najwyższe przepływności oferowali przede wszystkim operatorzy TVK – należało do nich 70,9% łączy z przedziału 10Mb/s lub więcej.

Łącza według przepływności
Łącza według przepływności

Według przeprowadzonego w grudniu 2011 r. badania konsumenckiego, średnia miesięczna wysokość opłat za korzystanie z dostępu do Internetu oscylowała na poziomie 57 zł. Ponad połowa respondentów (52%) płaciła za usługę 50 zł lub mniej.

Ceny dostępu do Internetu w Polsce dla wybranych prędkości utrzymywały się poniżej średniej. Jedynie w przypadku ofert z łączem 20Mb/s miesięczne koszty korzystania z usługi należały do najwyższych spośród uwzględnionych w zestawieniu krajów.

Pakietyzacja usług jest jednym z dominujących trendów na rynku telekomunikacyjnym. Liczba korzystających z pakietów wzrosła o 30,9%, do poziomu blisko 2,8 mln osób, generując przychody w wysokości ok. 1 mld zł. Ponad 80,2% użytkowników zdecydowała się na jedną z ofert double play, kolejne 19% wybrało opcję triple play. Najczęściej łączonymi usługami była telewizja kablowa oraz dostęp do Internetu, rosnącym zainteresowaniem klientów cieszył się również pakiet „telefonia stacjonarna + Internet”. Z pakietu „telewizja kablowa + Internet” korzystało łącznie ok. 1,3 mln użytkowników. Głównym dostawcą usługi była TP oraz operatorzy TVK, w tym przede wszystkim UPC oraz Aster.

źródlo: UKE

Kan