Stanowisko ZIPSEE w sprawie przyjęcia przez Parlament Europejski rezolucji Françoise Castex w sprawie opłat licencyjnych za kopie na użytek prywatny.


Sposób dystrybucji i korzystania z dzieł objętych prawami autorskimi zmienia się w analogicznym tempie do postępu technologicznego. Niestety przyjęty przez Parlament Europejski projekt rezolucji zamiast iść z duchem czasu, utrwala i wzmacnia obecny system opłat za legalne powielanie treści. W naszym przekonaniu propozycje zawarte w rezolucji nie odpowiadają współczesnym wyzwaniom i mogą być zagrożeniem dla rozwoju usług cyfrowych.

Dokument zakłada, że każdy konsument, który kupuje urządzenie umożliwiające legalne kopiowanie utworów na użytek prywatny, zamierza z tego prawa aktywnie korzystać. Z tego tytułu część ceny urządzenia producenci przekazują organizacjom zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, które powinny wypłacać zgromadzone środki twórcom. Opłata pobierana jest więc od wszystkich konsumentów, niezależnie od ich intencji i faktycznego wykorzystania urządzeń lub nośników.

Z rezolucji wynika także, że Komisja będzie rozważać objęcie opłatą od legalnego kopiowania usługi informatyczne dokonywane w ramach tzw. chmury obliczeniowej. Należy zaznaczyć, że taki kierunek zmian może mieć negatywny wpływ na rozwój usług cyfrowych.

Zwracamy uwagę, że rezolucja Castex nie jest jedynym dokumentem Parlamentu Europejskiego, dotyczącym kwestii opłat licencyjnych za kopie na użytek prywatny. Warto wskazać na projekt rezolucji przygotowywany przez grupę Liberałów i Demokratów (ALDE), której celem nadrzędnym jest zbalansowanie interesów twórców i konsumentów.

Obawiamy się, że przyjęcie rezolucji Castex może zostać zrozumiane jako chęć utrwalenia obecnego systemu i przyzwolenie do coraz silniejszego poszukiwania środków do godziwej rekompensaty
w kieszeniach konsumentów. Pragniemy również podkreślić, że producenci urządzeń są zgodni co do faktu, że twórcy powinni być godziwie opłacani, jednak kluczową sprawą jest umiejętność podziału zebranych już do tej pory środków przez organizacje zbiorowego zarządzania oraz transparentność ich funkcjonowania. Obecnie w Polsce system jest nieefektywny, a duża część środków zebranych przez OZZ-y nie trafia do twórców, ale jest kumulowana na kontach tych organizacji.

Michał Kanownik,
Dyrektor ZIPSEE