Wielu z was na pewno zastanawiało się czym jest LTE, o którym dość
często możemy ostatnio usłyszeć. W tym artykule będę starał się
wyjaśnić wam w najprostszy możliwy sposób na czym polega LTE i jaka
jest jego przyszłość. Czy ma szanse zastąpić on standard telefonii
komórkowej UMTS, technologię HSDPA? Artykuł został podzielony na kilka
części:
- Definicja, opis LTE
- Dlaczego LTE
- Zalety technologii LTE w
porównaniu do HSPA - Rynek LTE
- LTE w Polsce
- Podsumowanie
Definicja, opis LTE
Mobilny dostęp szerokopasmowy stał się rzeczywistością zgodnie z
prognozami zwiększy on swój udział w rynku do 50% w następnych 5
latach. Instalacja modemów HSPA w urządzeniach takich jak netbooki oraz
notebooki zmusza do rozwoju sieci komórkowych w celu m.in. powiększenia
szybkości przesyłu danych.
LTE (Long Term Evolution) czyli nowy standard telefonii komórkowej jest
następnym wielkim krokiem w mobilnej radiowej komunikacji, standard ten
został opracowany przez ciało standaryzacyjne 3GPP (ang. 3rd Generation
Partnership Project). 3GPP jest wspólną umową zawartą w grudniu 1988
między grupą organizacji standaryzacyjnych znanych jako „Organizacje
Partnerskie”. Aktualnie w skład tych organizacji wchodzą ARIB, CCSA,
ETSI, ATIS, TTA oraz TTC. Pracownicy naukowo-badawczy, inżynierowie ds.
rozwoju z całego świata, reprezentujący ponad 60 operatorów
komórkowych, sprzedawców oraz instytucji naukowych pracują w celu
ujednolicenia standardu LTE. Ostateczna specyfikacja LTE została
zaakceptowana przez 3GPP w styczniu 2008 roku.
Zgodnie z przewidywaniami firmy Nokia oraz Ericsson, LTE ma być
komercyjnie dostępne w okolicach 2010-2012 roku. Sam standard LTE może
zostać wprowadzony zarówno w nowych pasmach częstotliwości jak i
aktualnie wykorzystywanych przez danych operatorów. Nowe terminale będą
współpracowały z sieciami LTE jako rozwój terminali HSPA. Sam standard
LTE ma współistnieć z 3G oraz 2G.
Przez LTE należy rozumieć ewolucyjny krok z istniejącej infrastruktur
do LTE oraz System Architecture Evolution (SAE). SAE jest wielką zmiana
w strukturze sieci komórkowej. W architekturze SAE znajdują się tylko
dwa węzły – stacji bazowej LTE oraz sieci szkieletowej. Stacje bazowe
LTE podłączone są do sieci szkieletowej(ang. Core Network) używając
interfejsu RAN interface S1. Powoduje to redukcję całkowitej potrzebnej
liczby węzłów.
Architektura LTE
Istniejące standardy sieci telefoni komorkowej 3GPP (GSM,
WCDMA/HSPA) oraz 3GPP2 (CDMA2000 1xRTT, EV-DO) są zintegrowane w nowym
systemie LTE poprzez unormowany interfejs.
Przejdźmy jednak do tego jakie technologie oprócz SAE dodatkowo są
wykorzystywane przez LTE. Standard ten wykorzystuje m.in OFDM
(Orthogonal Frequency Division Multiplexing), MIMO (Multiple Input
Multiple Output).
LTE może być wykorzystywane zarówno w widmie FDD oraz TDD. Pierwsze
urządzenia najważniejszych dostawców będą wspierały oba dupleksy.
Dupleks częstotliwościowy (FDD) w rzeczywistości jest bardziej wydajny
podczas gdy dupleks czasowy (TDD) jest dobrym uzupełnieniem. Dupleks
określa kierunkowość przepływu danych.
Dlaczego LTE
Kilka podstawowych cech może spowodować, że standard LTE stanie się
tym ulubionym dla operatorów telefonii komórkowej:
- Przepustowość oraz osiągi
– jednym z wymogów postawionych standardowi LTE jest maksymalna
przepustowość w kierunku do abonenta oraz od abonenta. W przypadku
downlink minimalnie ma być to 100Mbit/s. Standard LTE ma jednak
zaoferować prędkość transmisji danych powyżej 200 Mbit/s. Czy są szansę
na tak duże prędkości? Ericsson uzyskał prędkość 150Mbit/s, Nokia 173
Mbit/s w środowisku miejskim. Osiągnięcie prędkości 200 Mbit/s nie
powinno stanowić większego problemu. Prędkość uplink ma w tym przypadku
wynieść powyżej 50 Mbit/s. Ponadto opóźnienia sieci mają wynosić 10ms,
oznacza to siedmiokrotną poprawę w stosunku do HSPA. - Prostota – Po pierwsze
LTE wspiera użytkowanie istniejących jak i nowych częstotliwości.
Dodatkowo LTE wykorzystuje FDD (Frequency Division Duplex) oraz TDD
(Time Division Duplex). Po drugie sieć radiowa LTE będzie posiadała
kilka cech, które uproszczą zarządzanie sieciom jak i jej budową.
Przykładem może być plug and play, samokonfiguracja czy też
samooptymalizacja, oraz uproszczona architektura oraz otwarty interfejs. - Duży wachlarz dostępnych
terminali – LTE zapewni moduły dostępne nie tylko dla telefonów
komórkowych, możemy spodziewać się modemów dla komputerów przenośnych,
urządzeń cyfrowych takich jak netbooki, mid (przenośne urządzenie
internetowe), konsol do gier, aparatów. Ponadto nowy standard obniży
zużycie mocy przez terminale. - Redukcja kosztów –
Decyzje operatorów są podejmowane ściśle ze względu na sprawy biznesowe
oraz akcje/udziały rynkowe. Poprzez wybranie LTE będą oni mieli szansę
poprawić TCO (Total Cost of Ownership). LTE spowoduje również redukcję
kosztów przypadających na jeden bit.
Zalety technologii LTE w porównaniu z HSPA
Dlaczego to właśnie LTE ma być krokiem milowym w szerokopasmowym
dostępie do Internetu? Poniżej przedstawię kilka informacji, które
udowodnią, że jest to zdecydowanie technologia przyszłości:
- Bardzo duża przepustowość oraz osiągi umożliwiające osiągniecie
prędkości w kierunku do abonenta aż 173 Mbps, oraz 58 Mbps od abonenta.
Praktycznie jest to 10 razy szybciej niż dzisiejsza technologia HSPA. - Opóźnienia, mają one być ekstremalnie małe od 10-20ms,
pozwalające na zwiększenie wrażeń końcowych użytkowników podczas
korzystania z serwisów w czasie rzeczywistym. - LTE ma znacznie wyższą wydajność widmową od technologii HSPA
- Obniżenie kosztów o ponad 50% w porównaniu z HSPA
Zalety LTE
Rynek LTE
Jak będzie wyglądał rynek LTE za kilka lat? Poniżej przedstawiam
światową prognozę przedstawiającą liczbę abonentów systemu LTE,
stworzoną przez ABI Research.
ABI Research
Aktualnie subskrybentów używających telefony komórkowe na świecie
jest ok 3.5 miliarda. W tym 350 milionów stanowią użytkownicy sieci 3G,
każdego kwartału dochodzi dodatkowo ok. 30milionów abonentów sieci 3G.
Analitycy są przekonani, że w roku 2015, liczba wszystkich
subskrybentów standardu 3G przekroczy liczbę użytkowników sieci 2G.
Sama technologia LTE ma znaleźć 32.6 milionów użytkowników do końca
roku 2013. Najwięcej z nich mają stanowić użytkownicy pochodzący z
regionu Azjatyckiego (Asia-Pacific). Jak widać sama popularność LTE ma
rosnąć w dość dużym tempie.
Największe zapotrzebowania na innowacyjne rozwiązania dotyczące sieci
komórkowych istnieją w obszarach miejskich.
Zapotrzebowanie
a w Polsce, kto pierwszy wprowadzi? ja stawiam na PTC, bo jako pierwsi mają 3g+, a T-Mobile w Niemczech ma już doświadczenia z LTE. zatem Era powinna być prekursorem
tez stawiam na tmobile.pl..co z tego ze beda pierwsi?wyjdade poza miasto i lipa.era stawia dopiero 900gsm bo maja duze braki.w skali kraju rzecz jasna.u nas 3g 4mno jest dostepne dla 60% populacji(19mln ludzi)jak bedzie dostepne dla 80% w ciagu 3lat bedzie to sukces,reszta zostanie z cdma i edge.to jasne.lte bedzie odpalone dla prestizu i reklamy-wielu sie nabi erze..
tez stawiam na tmobile.pl..co z tego ze beda pierwsi?wyjdade poza miasto i lipa.era stawia dopiero 900gsm bo maja duze braki.w skali kraju rzecz jasna.u nas 3g 4mno jest dostepne dla 60% populacji(19mln ludzi)jak bedzie dostepne dla 80% w ciagu 3lat bedzie to sukces,reszta zostanie z cdma i edge.to jasne.lte bedzie odpalone dla prestizu i reklamy-wielu sie nabi erze..
Technologia i jej możliwości wyglądają wręcz oszałamiająco, ale… No właśnie mamy jedno ale. Czy w przypadku LTE nie grozi nam to samo co w przypadku UMTS (3G). Też mamy wspaniałe prędkości itp. ale jesteśmy ograniczani limitami pobieranych danych.
Na logikę – po co komuś łącze 7,2Mb/s (mowa o 3g) jeżeli tak naprawdę nie jesteśmy choć by w minimalnym stopniu wykorzystać tego co ona nam daje bo zaraz mamy przekroczony limit.
Obawiam się, że w przypadku LTE będzie podobnie. Marketingowo będziemy mieli oferowany niebotyczne prędkości, o które tylko w nielicznym miejscach są dostępne na niezawodnym kablu, tyle, że wszystkie znaki na niebie i ziemi wskazują, że i tutaj sobie za bardzo nie poszalejmy.
Nawet jeżeli (a raczej na pewno) będziemy mieli większy limit transferu danych (wierzy w ktoś w opcje nielimitowanego transferu danych na wzór tych jakie mamy w ofertach kablowych via dsl/kablówki? – no fucking way, jak mawia mój przyjaciel z Wysp!) to i tak po paru chwilach trzeba będzie schodzić na ziemię i czekać do kolejnego okresu rozliczeniowego, wraz z którym dostaniemy nowe GB transferu.
Po za tym nie można zapominać o jednego bardzo ważnej rzeczy, która chyba gdzieś umyka w czasie tworzenia wizji wszechobecnej i całkowitej dominacji internetu mobilnego. O czym mowa? A no o tym, że pasmo radiowe (jakie by ono nie było) nie jest z gumy i nie da się go "rozciągnąć".
Kabel (internet z kabla) zawsze pozostanie kablem zaś LTE będzie stanowiło jego substytut. – bliski ideału ale nie ideał, nie ideał, który jest w stanie zastąpić to co daje kabel a najlepiej światełko, o którym jeszcze większość z nas w swoim domu może niestety pomarzyć. Nie zapominajmy o tym.
Pozdrawiam.
Henrix.
PS.
Że by nie było, że jestem jakiś wrogiem LTE. Wręcz przeciwnie. Jestem jego gorącym zwolennikiem i z niecierpliwością czekam kiedy będzie mi dane "pobawić" się tym wszystkim co ta wspaniała technologia ze sobą niesie.
Bardzo rzeczowy artukuł.
całe szczęście jest ktoś kto trzyma rękę na pulsie.
Pozostaje czekać na te nowinkę, ale jak wiadomo z
doświadczenia pewnie my w Polsce poczekamy sobie
jeszcze chwileczkę…
Polska pokrzywiona rzeczywistość infrastruktury i opóźnień cywilizacyjnych kreuje zapotrzebowanie na substytucję internetu stacjonarnego "mobilnym". Stąd wieczne idiotyczne narzekania na "limitowany transfer". Do piracenia filmów, torrentów i innych smieci mobil z założenia się nie nadaje. Mobilność jest konieczna do biznesu. Tylko nasze realia deformują to postrzeganie. Cena i limity powinny być zaporowe, aby zapewnić odpowiednią przepustowość sieci i "wypychać" użytkowników wieszających antenę HSPA na szybie w oknie i łączącą ją z modemem i kompem "po kablu".
jestem inżynierem, testuję stacje bazowe i z doświadczenia wiem, że te dane są tylko ładne na papierze. Reklamowane szumnie BlueConnecty i inne cuda naszych operatorów pozwalające rzekomo na 7.2 Mbit/s to tylko mrzonki. 7.2 Mbit/s to teoretyczna prędkość HSDPA wynikająca z zastosowanej modulacji, może wzrosnąć do 14.4 Mbit/s. W praktyce można osiągnąć max 2 Mbit/s pod warunkiem, że stoi się praktycznie pod stacją bazową, czyli 100 metrów w linii prostej od anteny. Oczywiście im dalej tym prędkość spada. Wiele zależy też od liczby użytych E1-ek. Łączność bezprzewodowa to łączność bezprzewodowa i nigdy nie będzie tak wydajna jak kabel. Pozdrawiam wszystkich inż.
inzynierowie ludzie troche logiki firma sferia dzilajaca wokol warszawy ma cdma i orange cdma inaczej tp ale pan z wasami z polsatu wyczol pismo powolal spolke sferia i areo 2 do stworzenia infrastruktury wygrali przetarg na pasmo w 2008roku rozpisanego przez urzad regulacji komu i co wy na to czekam na to nowa technologie bo cdma jest tak obciazona zrywa itp
Ja nie jestem inżynierem tylko hobbysta i wyciągam w sieci x przy 15 km 2 megabity spokojnie w hsdpa z tym ze warunki sprzyjające wysoki bts teren równy wsie testowane w różnych godzinach wyniki podobne kwestia jakości całej sieci panowie inżynierowie o to dbajcie
siemka
ja nie mam problemów z telefonem ale uwarzam go za śmiecia bo nie wchodzą na niego gry i niegróre obrazki i dźwieki hała hała i jeszcze raz smieć
Ciekawe czy pojawią się urządzenia w paśmie niechronionym 2,4Ghz czy innym aby móc zbudować coś na wzór dzisiejszych sieci WiFi
Na pewno dla nas bardzo dobrym rozwiązaniem i chyba jedynym rozsądnym jest przyszły standard Wimax2 802-16m z 160 Mb/s do abonenta, 50Mb/s od abonenta.
Sprawdzałem obecny Wimax 1M (bo innego nie ma). Było cały czas 1M stabilne na odległości ok 5 km. A co to będzie przy ulepszonym Wimax2?