Nowelizacja Ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, która wejdzie w życie już za tydzień, 18 stycznia 2015 r., zwiększa uprawnienia prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz przewiduje znacznie wyższe sankcje dla przedsiębiorców za łamanie przepisów.

Adw. Radosław Płonka, ekspert prawny BCC. Kancelaria Płonka Ozga
Adw. Radosław Płonka, ekspert prawny BCC. Kancelaria Płonka Ozga

Nowelizacja wprowadza m.in. nową instytucję jaką jest kara grzywny do 2 000 000 zł dla osób zarządzających przedsiębiorstwami, które umyślnie weszły w porozumienie kartelowe. Ustawowa definicja „osoby zarządzającej” stanowi przy tym katalog otwarty, co może powodować wątpliwości przy stosowaniu tego przepisu. Przy ustalaniu wysokości kary przewidziano przejście z kryterium przychodu na kryterium obrotu, co należy ocenić pozytywnie. Takie rozwiązanie powinno bowiem urealnić podstawę naliczania nakładanych kar poprzez eliminację przychodów występujących okazjonalnie. Wydłużono także okres przedawnienia w sprawach praktyk ograniczających konkurencję z 1 roku do 5 lat.

Nowela wprowadza zmiany dotyczące wydłużenia dopuszczalnych terminów postępowań. Przewiduje także rozszerzenie uprawnień kontrolnych UOKiK oraz wprowadza szereg uprawnień, które upoważniają Urząd do głębokiej ingerencji w stosunki gospodarcze, m.in. poprzez nakazanie zmiany warunków umów czy zapewnienie dostawy określonych produktów lub świadczenia określonych usług na niedyskryminacyjnych warunkach.

Nowelizacja ustawy przewiduje również możliwość publicznego ostrzegania przez prezesa UOKIK o podejrzeniu naruszania zbiorowych interesów konsumentów przez przedsiębiorcę, jeśli – nieuczciwa w ocenie UOKiK – praktyka przedsiębiorcy (skierowana do szerokiego kręgu odbiorców) może narazić konsumentów na znaczne straty finansowe lub niekorzystne skutki.

W przypadku gdy przedsiębiorca samodzielnie poinformuje prezesa UOKiK o stosowaniu niedozwolonej praktyki, nowelizacja ustawy przewiduje możliwość złagodzenia kary lub nawet odstąpienia od jej wymierzenia (tzw. leniency). Wprowadzono także instytucję dobrowolnego poddania się karze pieniężnej, która umożliwia obniżenie kary o 10%. Kierunek zmiany należy ocenić pozytywnie, jednak obniżka kary jedynie o 10% wydaje się zbyt mało zachęcająca i prawdopodobnie spowoduje, że instytucja ta będzie stosowana jedynie w przypadkach ewidentnych naruszeń.

adw. Radosław Płonka
ekspert prawny BCC
Kancelaria Płonka Ozga