Fachowcy o wizerunku pracy fizycznej – badanie Pracuj.pl

Jak zauważają eksperci HR, pandemia koronawirusa podkreśliła znaczenie wielu specjalizacji kwalifikowanych jako praca fizyczna. Mimo to blisko 2 na 3 fachowców badanych przez Pracuj.pl uważa, że jest ona społecznie niedoceniana. Ponadto połowa respondentów uważa, że praca fizyczna jest ogółem ceniona mniej niż biurowa. Wśród różnych grup fachowców swoją sytuację zawodową najlepiej oceniają kierowcy i kurierzy, a także magazynierzy.

Najważniejsze informacje:

• Według 63% fachowców praca fizyczna jest społecznie niedoceniana.
• Według 61% badanych pandemia podkreśliła znaczenie pracy fizycznej.
• Kierowcy najlepiej oceniają swoją sytuację w obliczu COVID-19.
• Kierowcy i pracownicy produkcji są spokojni o dostępność nowej pracy.
• Budowlańcy to grupa najczęściej zadowolona z obecnego wynagrodzenia.

Fachowcy sami o sobie

Praca fizyczna odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu naszej codzienności. Jej znaczenie łatwo zrozumieć, wyobrażając sobie współczesny świat bez istnienia np. budowlańców, kierowców zawodowych i kurierów, magazynierów, pracowników produkcji i operatorów maszyn. Mimo to zawody te muszą mierzyć się z wieloma krzywdzącymi stereotypami. Oddanie głosu fachowcom i przedstawienie ich perspektywy było jedną z głównych motywacji zespołu Pracuj.pl stojących za przygotowaniem raportu „Kariera okiem fachowca”.

Pierwszy materiał z serii omawiającej wyniki raportu dotyczył postaw rekrutacyjnych fachowców oraz ich oczekiwań wobec pracodawców. W drugim przeanalizowaliśmy ich podejście do wynagrodzeń i własnej sytuacji materialnej. Ostatni, trzeci tekst poświęcamy z kolei opiniom pracowników fizycznych o ich powszechnym wizerunku oraz ich ocenie możliwości zawodowych, jakie daje rynek pracy. Sprawdzamy także, jak różnią się opinie przedstawicieli kilku charakterystycznych specjalizacji związanych z pracą fizyczną.

Niedoceniona praca fizyczna

Zdecydowana większość pracowników fizycznych badanych przez Pracuj.pl dostrzega rozdźwięk między realnym znaczeniem ich pracy a jej powszechnym odbiorem. Blisko 7 na 10 respondentów Pracuj.pl (68%) uważa, że praca fizyczna odgrywa ważną rolę w społeczeństwie, ale jest ona często niedostrzegana. Tylko o kilka procent respondentów mniej (63%) uważa, że praca fizyczna jest ogólnie niedoceniana przez większość osób.

Tymczasem sami badani fachowcy zauważają, że w trakcie pandemii COVID-19 znaczenie specjalizacji związanych z pracą fizyczną wzrosło (61%). Można to było bardzo wyraźnie obserwować zarówno w przypadku rosnącego popytu na dostawców i kurierów, jak i np. popytu na pracę w magazynach, na halach produkcyjnych czy w budownictwie, zwłaszcza już po okresie najtrudniejszego lockdownu związanego z koronawirusem.

Warto zauważyć, że według respondentów w wielu wypadkach praca biurowa jest postrzegana jako bardziej wartościowa niż fizyczna. Ponad połowa badanych pracowników fizycznych twierdzi, że działania specjalistów (ang. white collars) są uważane za bardziej wartościowe niż te realizowane przez fachowców. Jednocześnie badania pokazują, że respondenci mają przekonanie o wartości własnych działań – tylko co piąty badany uważa, że praca fizyczna nie jest równie ważna co praca biurowa.

Jak podkreśla Agnieszka Bieniak, Dyrektorka ds. HR w Grupie Pracuj statystyki dotyczące opinii fachowców o własnych specjalizacjach są uderzające i pokazują wyzwania wizerunkowe, z którymi muszą się mierzyć na co dzień miliony pracowników. Podkreślają także potrzebę budowania przez pracodawców u kandydatów i pracowników dumy z wykonywanej pracy.

Minione kilkanaście miesięcy pandemii to dla nas wszystkich ważna lekcja tego, jak wiele zależy w trudnych czasach od zadań wykonywanych przez przedstawicieli takich profesji jak np. magazynierzy, kurierzy kierowcy, budowlańcy czy pracownicy produkcji. To oczywiste, że dla fachowców przy wyborze pracy na pierwszym miejscu liczą się takie czynniki jak np. wynagrodzenie, gwarancja stabilnej pracy, wygoda w podróży do pracy. Jednak odpowiedzi badanych pokazują, że zbyt mało docenianym elementem jest budowa u pracowników przekonania o znaczeniu ich pracy i jej wpływie na rzeczywistość. W komunikacji z fachowcami warto podkreślać także ten aspekt zatrudnienia w konkretnej firmie. Oczywiście to tylko początek drogi. By faktycznie zmienić społeczny odbiór pracy fizycznej potrzebne jest o wiele więcej – komentuje Agnieszka Bieniak, Dyrektorka HR w Grupie Pracuj.

Słodko-gorzki portret własny

Raport Pracuj.pl wskazuje na dość znaczący rozdźwięk w postrzeganiu własnej codzienności i samoocenie wyrażanej przez pracowników fizycznych. W przypadku większości stwierdzeń dotyczących tej dziedziny dostrzec można bowiem spory udział odpowiedzi neutralnych.

Zdecydowanie najczęściej badani uważali, że są specjalistami w swoimi zawodzie – z taką opinią zgadza się niemal połowa z nich (46,5%) – przeciwny był tylko co piąty respondent. Jednocześnie jednak już w przypadku pytania o satysfakcję z codziennej pracy liczba odpowiedzi twierdzących spada o kilka procent (39%) – najwięcej z respondentów przyjęło w tym wypadku postawę neutralną.

Pięć grup w obliczu COVID-19

W próbie badawczej przygotowanej na potrzeby raportu Pracuj.pl uwzględniono zmierzenie opinii pięciu kategorii zawodowych, takich jak: budownictwo, wykończenie, montaż; magazynowanie; produkcja i operatorzy maszyn; kierowcy, kurierzy i dostawcy; inne usługi. Ze względu na stosunkowo niską liczebność próby kierowców, kurierów i dostawców, dane dotyczące tej grupy przedstawione zostały wyłącznie do celów poglądowych.

Według badań ponad 4 na 10 badanych fachowców potwierdza, że ich sytuacja zawodowa pogorszyła się w trakcie pandemii COVID-19. Najczęściej z trudnościami mierzyli się pracownicy z kategorii budownictwo, wykończenia i montaż (53%). Nieco lepiej sytuacja wyglądała w wypadku innych usług (46%) oraz produkcji i operatorów maszyn (44%). Stosunkowo najrzadziej pogorszenie warunków raportowali magazynierzy, a także kierowcy zawodowi, kurierzy i dostawcy.

Powodem bardziej pozytywnych deklaracji tych grup może być oczywiście specyfika zmian związanych z COVID-19, gdy popyt na ich pracę napędzało rosnące błyskawicznie znaczenie rynku e-commerce i wspierających go usług. W wielu firmach oferujących przestrzenie czy usługi magazynowe, a także prowadzących usługi transportowe brakowało wręcz rąk do pracy, co napędzało w niektórych wypadkach rywalizację na lepsze warunki zatrudnienia.

Optymizm kierowców i… produkcji

Badacze zapytali fachowców o sytuację kadrową oraz warunki panujące w ich branżach. Według deklaracji badanych najlepsze możliwości znalezienia pracy mają kierowcy, kurierzy i dostawcy. Wśród nich 61% uważa, że w swojej branży łatwo znaleźliby nową pracę, 50% – że dobrzy fachowcy mogą przebierać w ofertach, a 40% – że w ich branży brakuje odpowiedniej ilości pracowników. Drugą grupą pod względem pewności swojej sytuacji na rynku są budowlańcy – 54% z badanych uważa, że łatwo znaleźliby nową pracę. Co interesujące, dopiero na trzecim miejscu znaleźli się magazynierzy (45%), mimo dużego pobudzenia rekrutacyjnego związanego z rozwojem branży e-commerce.

Budowlańcy zadowoleni, kierowcy otwarci

Tylko 29% respondentów badania deklarowało zadowolenie z otrzymywanego wynagrodzenia. Grupą badanych, która najczęściej wyrażała taką opinię są budowlańcy – taką opinię wyraziło 41% z nich. Odsetek osób usatysfakcjonowanych z obecnych zarobków w przypadku kierowców, pracowników produkcji i osób świadczących inne usługi jest zbliżony do średniej dla wszystkich grup. Natomiast wyraźnie najmniejszym zadowoleniem cieszyli się magazynierzy (18%).

Zadowolenie z własnych zarobków to jedno, ale otwartość w dzieleniu się nimi to już coś zupełnie innego. O swoich zarobkach innym osobom najchętniej mówią kierowcy (39%) – a za nimi znaleźli się przedstawiciele innych usług (37%) i budownictwa (35%). Jeszcze mniejszy odsetek gotowych do mówienia otwarcie o pensji znalazł się wśród pracowników produkcji (31%) i pracowników magazynów (27%).

W poszukiwaniu dobrych ofert

Choć wizerunek pracy fizycznej pozostawia w oczach fachowców wiele do życzenia, liczba ofert zatrudnienia dla tej grupy systematycznie rośnie. Według danych Pracuj.pl między styczniem i majem 2021 roku na portalu zamieszczono o 50% więcej ofert dla tej grupy niż w tym samym okresie rok wcześniej. W całym minionym roku rekrutacje kierowane do pracowników fizycznych stanowiły 13% wszystkich ogłoszeń na Pracuj.pl. Na łatwość aplikowania przez fachowców o pracę składają się m.in. dopasowane tagi i szablony ofert, możliwość aplikowania o pracę bez CV czy wsparcie opiekunów klienta dla pracodawców, ułatwiające tworzenie skutecznych ogłoszeń.