Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Warszawie (NIK) przeprowadziła
w Urzędzie Komunikacji Elektronicznej w Warszawie (UKE) kontrolę
dotyczącą działań organów administracji publicznej podejmowanych w celu
zapewnienia dostępu do sieci i usług telekomunikacyjnych w latach
2008-2011.

NIK ocenił pozytywnie działania Prezesa UKE podejmowane na rzecz
rozwoju szerokopasmowego dostępu do Internetu, w tym wykonywanie
obowiązków określonych w ustawie z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu
rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych.

Podstawę powyższej oceny stanowiły ustalenia kontroli dotyczące
realizacji zadań Prezesa UKE w następujących obszarach:

1. Prowadzenie polityki regulacyjnej na rynku usług
telekomunikacyjnych, w szczególności wspieranie konkurencji w zakresie
dostarczania sieci telekomunikacyjnych i świadczenia usług
telekomunikacyjnych.

Zgodnie z ustaleniami NIK w okresie objętym kontrolą Prezes UKE
wykonywał zadania i obowiązki regulacyjne dotyczące rozwoju
konkurencyjności na rynku telekomunikacyjnym, rozbudowy infrastruktury
telekomunikacyjnej, ochrony konsumentów i zapewnienia odpowiedniego
poziomu cen usług, realizując założenia i cele określone w Strategii
Regulacyjnej Prezesa UKE na lata 2008-2010. Jak wskazał NIK jako główny
i nadrzędny cel w Strategii przyjęto wzrost dostępności usług
telekomunikacyjnych dla społeczeństwa i zwiększenie ich wykorzystywania.

W ramach działań wprowadzających mechanizmy umożliwiające dostęp do
infrastruktury „operatora zasiedziałego” (określenie według Strategii
odnosi się do TP S.A.), Prezes UKE stymulował rozwój usługi LLU (Local
Loop Unbundling – udostępnienie przez operatora sieci lokalnej pętli
abonenckiej innemu operatorowi, w celu umożliwienia świadczenia przez
niego usług telekomunikacyjnych klientowi końcowemu) polegającej na
uwalnianiu pętli abonenckich należących do TP S.A. Ponadto rozszerzono
ofertę hurtową (BSA) umożliwiającą świadczenie usługi dostępu do
Internetu operatorom alternatywnym za pośrednictwem infrastruktury
kablowej TP SA, wprowadzając model SP – Service Provider.

Zgodnie z ustaleniami NIK Prezes UKE realizował zaplanowane
założenia w powyższym zakresie, dokonując m.in.: rewizji oferty ramowej
na kolokację urządzeń technicznych operatorów alternatywnych w sieci
„operatora zasiedziałego”, analizy cenników poszczególnych usług oraz
korekty ofert w celu osiągnięcia odpowiednich proporcji cenowych
pomiędzy tymi usługami. Ponadto, w wyniku negocjacji prowadzonych przez
Prezesa UKE TP SA rozpoczęła budowę sal kolokacyjnych i ich
udostępnianie operatorom alternatywnym.

Jak wskazał NIK Prezes UKE zawarł, w dniu 22 października 2009 r.,
porozumienie z TP SA, według którego operator zadeklarował wybudowanie
i udostępnienie w ciągu 36 miesięcy, infrastruktury stacjonarnego
dostępu szerokopasmowego umożliwiającej przyłączenie do Internetu 1 200
tys. nowych łączy. W trakcie kontroli stwierdzono, że realizując
powyższe porozumienie, do końca 2010 r. TP SA wybudowała 454,3 tys.
łączy, w tym 420,3 tys. (93%) łączy o przepływności 6 Mb/s i większej.
Ponadto, w ramach porozumienia, TP SA wybudowała 50 084 łącza
szerokopasmowe w obszarach „białych plam”” stanowiących kompleksowe
inwestycje w wyselekcjonowanych 68 gminach na terenie kraju.

2. Wykonywanie obowiązków określonych w ustawie o wspieraniu
rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych.

NIK ocenił pozytywnie działania Prezesa UKE podejmowane w celu
sporządzenia inwentaryzacji pokrycia kraju istniejącą infrastrukturą
telekomunikacyjną i publicznymi sieciami telekomunikacyjnymi
zapewniającymi lub umożliwiającymi zapewnienie szerokopasmowego dostępu
do Internetu.

3. Współpraca Prezesa UKE z organami administracji rządowej
oraz podejmowanie innych działań na rzecz zwiększenia dostępności do
szerokopasmowego Internetu.

Zgodnie z ustaleniami NIK, mając na uwadze potrzebę koordynacji i
wsparcia działań na rzecz rozwoju infrastruktury telekomunikacyjnej
oraz rekomendację Międzyresortowego Zespołu „Polska Cyfrowa”, UKE
opracował Projekt systemowy dla wspierania działań podejmowanych na
rzecz kształtowania podstaw społeczeństwa informacyjnego w Polsce.
Celem tego opracowania było zapewnienie spójności projektów
realizowanych w ramach działań Programu Operacyjnego Innowacyjna
Gospodarka, Regionalnych Programów Operacyjnych oraz Programu
Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej.

Zapewniając wsparcie techniczne dla Władzy Wdrażającej Programy
Europejskie (WWPE) w zakresie prowadzenia analiz inwestycji
telekomunikacyjnych UKE stworzył bazę danych zawierającą m.in.
przedsięwzięcia finansowane w ramach Działania 8.4.

W wyniku prowadzonych analiz pracownicy UKE zidentyfikowali problem
tzw. „blokowania miejscowości”, polegający na rezerwowaniu możliwości
budowy dostępu do Internetu w dużej ilości miejscowości przez trzy
firmy, które byłyby beneficjentami środków przekazywanych na inwestycje
w ramach działania 8.4. Firmy te złożyły łącznie 170 na 360 wniosków w
II naborze z 2010 r. NIK wskazał, iż Prezes UKE angażował się także w
realizację projektu Sieć Szerokopasmowa Polski Wschodniej. Urząd m.in.
weryfikował studia wykonalności poszczególnych przedsięwzięć dla pięciu
województw objętych tą inicjatywą oraz udzielał im wsparcia
merytorycznego przy realizacji projektów. Ponadto Prezes UKE
doprowadził do uzgodnienia z Ministrem Rozwoju Regionalnego (w
listopadzie 2010 r.) metodyki ustalania tzw. obszarów „białych”,
„szarych” i „czarnych” (obszarów interwencji na rzecz zapewnienia
tradycyjnego szerokopasmowego dostępu do Internetu oraz sieci następnej
generacji – NGA). Metodyka ta została również uzgodniona z TP SA w
zakresie m.in. zasad przekazywania danych o infrastrukturze.

4. NIK ocenił pozytywnie inicjatywy podejmowane przez
Prezesa UKE, mające na celu wspieranie rozwoju szerokopasmowego dostępu
do Internetu w Polsce, wdrażania sieci szerokopasmowych i likwidowaniu
barier inwestycyjnych, w szczególności prawnych.

Jak wskazał NIK Prezes UKE uczestniczył w charakterze doradcy, w
pracach ww. Międzyresortowego Zespołu „Polska Cyfrowa”. Efektem udziału
Prezesa UKE w pracach Zespołu było zainicjowanie oraz przygotowanie
wstępnego projektu ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci
telekomunikacyjnych. Prezes UKE był także inicjatorem powołania w 2009
r. Krajowego Forum Szerokopasmowego oraz uruchomienia Portalu Krajowego
Forum Szerokopasmowego stanowiącego platformę współpracy wszystkich
stron zaangażowanych w proces budowy szerokopasmowej infrastruktury
telekomunikacyjnej. Portal jest prowadzony przez UKE w ramach budowy i
utrzymania Portalu Polska Szerokopasmowa realizowanego w projekcie
System Informacyjny o infrastrukturze szerokopasmowej i portal Polska
Szerokopasmowa. W 2010 r. w ramach prac nad portalem Urząd opublikował
1022 aktualności i 100 artykułów o tematyce dotyczącej rozwoju i
unowocześnienia infrastruktury szerokopasmowej.

Kolejną inicjatywą Prezesa UKE, zgodnie z ustaleniami NIK, było
przygotowanie i przedstawienie projektu uchwały dotyczącego zmiany tzw.
linii demarkacyjnej pomiędzy programami operacyjnymi finansowanymi z
poszczególnych funduszy Unii Europejskiej. W związku z wprowadzeniem
zmiany linii demarkacyjnej przez Komitet Koordynacyjny Narodowe
Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007-2013, Prezes UKE przyjął
obowiązek badania, czy na obszarze budowy sieci dostępowej przez
jednostkę samorządu terytorialnego nie jest planowana realizacja
projektów działania 8.4. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka.
Powyższa zmiana ma ułatwić samorządom finansowanie budowy sieci
dystrybucyjnych i dostępowych w ramach Regionalnych Programów
Operacyjnych.

NIK pozytywnie ocenił prowadzone przez Prezesa UKE działania
informacyjne i konsultacyjno-doradcze związane z inwestycjami w
rozbudowę infrastruktury Internetu szerokopasmowego. Na stronach
internetowych UKE i Krajowego Forum Szerokopasmowego utworzono dział
„Inwestycje-poradnik dla jst”, w którym zamieszczono liczne opracowania
dotyczące infrastruktury szerokopasmowej, modeli współpracy między
podmiotami publicznymi a prywatnymi. Dodatkowo UKE przy współpracy z
Fundacją Wspomagania Wsi i Polsko-Amerykańska Fundacją Wolności
opracował trzy poradniki dotyczące budowy sieci szerokopasmowych oraz
teleinformatycznej sieci dostępowej.

W ocenie NIK przydatne z punktu widzenia potencjalnych beneficjentów
mogą być bazy danych udostępnione na stronie internetowej UKE w postaci
map popytu Internetu szerokopasmowego, nasycenia usługami dostępu do
Internetu szerokopasmowego oraz wskaźnika penetracji usługami dostępu
do Internetu. Urząd udostępnia również wyszukiwarki pozwalające na
ustalenie czy na danym terenie świadczone są usługi szerokopasmowego
dostępu do Internetu oraz zawierające informacje o inwestycjach TP SA
na obszarach „białych plam”.

Najwyższa Izba Kontroli po przekazaniu ocen i uwag wniosła o
kontynuowanie przez Prezesa UKE działań zmierzających do zwiększenia
szerokopasmowego dostępu do Internetu w Polsce.

źródło: UKE

Kan